pierwsze dania

Sophia Loren 1953 rok "Wszystko co widzicie zawdzieczam spaghetti".


Pierwsze dania, a szczegolnie te na bazie makaronow, to symbol kuchni wloskiej na calym swiecie. Mowi sie zartobliwie, ze to co laczy naprawde wszystkich Wlochow to makaron, ktory jest wszechobecny na calej dlugosci i szerokosci wloskiego buta. Jest to prawda, makaron je sie wszedzie i, chociaz w niektorych regionach ustepuje miejsca innym lokalnym tradycyjnym potrawom, nie zbraknie go w zadnej wloskiej restauracji, tawernie czy malych rodzinnych lokalach, nawet w najbardziej odleglym zakatku Wloch. Im dalej na polnoc tym bardziej pierwsze dania sie roznicuja i klasyczne danie makaronowe nabywa konkurenta w takich potrawach jak risotto, polenta, pierozki z farszem, bolonska lasagna, geste toskanskie zupy z orkiszu czy tyrolskie zupy z peczakiem.
Postaram sie zapoznac was z najbardziej charakterystycznym pierwszymi daniami tak, zeby zaden wloski region nie poczul sie pokrzywdzony i....nie bedzie to latwe przedsiewziecie.

Pierwsze wloskie dania mozna upraszczajac podzielic na:


  • Potrawy z makaronow (makaron to po wlosku "pasta"), do ktorych zaliczymy dania z przyprawionych   makaronow (po wlosku "pastasciutta") oraz dania z nadziewanego ciasta makaronowego (tzw. "pasta   ripiena") czyli lasagna, nadziewane rurki/cannelloni, tortellini, ravioli, capelletti oraz makaronowe zapiekanki (pasta al forno);
  • Risotta;
  • Kluski ziemniaczane lub maczne (gnocchi);
  • Zupy (zuppa, minestra, vellutata, brodo, crema, passata, minestrone);
  • Polenta (dawna polska nazwa to mamalyga) ktora stanowi pierwsze danie lub dodatek do drugiego.

Pastasciutta

"Zycie jest kombinacja makaronu i magii", Federico Fellini cytowany przez Charlote Chandler, 1995 rok.
Dania "pastasciutta" sa zwykle latwe i szybkie (nieraz blyskawiczne) w przyrzadzaniu i stanowia podstawe codziennych wloskich obiadow czy/i kolacji.

Makarony faszerowane

Do grupy makaronow faszerowanych zaliczymy lasagne, cannelloni (faszerowane rurki), tortellini, ravioli oraz makaronowe zapiekanki. Te makarony to klasyk wloskich niedzielnych czy swiatecznych obiadow i ich przyrzadzenie jest nieco pracochlonne.

Risotto

"Ryz rodzi sie w wodzie i umiera w winie" - co oznacza ta wloska maksyma? Czytajcie dalej.

kluski -gnocchi

Wloskie kluseczki "gnocchi" to blizniaczki naszych kopytek. To co ciekawi, to fantazja i roznorodnosc sosow z ktorymi mozna te kluski te. Na zdjeciu - zolte gnocchi z ziemiakow i dyni. "Gnocca" czyli  kluska, to wyrazenie na ktore trzeba uwazac bo.....mozna dostac od Wloszki po buzi. Dlaczego? Czytajcie dalej.

Zupy

Dawno temu, wloska piosenka zatytulowana "Zuppa romana" byla czesto transmitowana w "Lecie z radiem". Prezententatorzy nie grzeszyli poprawna wloska wymowa i....wybuchl skandal o wulgaryzmach w radiu. W rozdziale o zupach bedzie o Wojciechu Mlynarskim i o kotach. Zapraszam.

Polenta

Wloski przysmak ktorego zawzietym krytykiem byl wloski lekarz psychiatra, antropolog fizyczny i kryminolog, Cesare Lombroso. Co ma piernik do wiatraka? Czytajcie dalej.

letnie zimne pierwsze dania: salatki ryzowa i makaronowa

Dania te, nazywane salatkami: insalata di riso oraz insalata di pasta, sa pierwszymi daniami serwowanymi w okresie upalnego wloskiego lata. Proste w przyrzadzaniu, kolorowe, piekne w wygladzie pod warunkiem.......ze uzyjemy odpowiedniego ryzu i odpowiedniego makaronu.