frittata
rady praktyczne
W wloskiej kuchni frittata to masa jajeczna, smazona na tluszczu (masle lub oliwie z oliwek) lub zapiekana w piekarniku. Moze byc wzbogacona o dodatki takie jak tarty ser, warzywa, wedliny lub sery.
Slowo “frittata” ma rowniez inne znaczenia ktore odnosza sie do codziennego zycia i tak: “fare una frittata” – zrobic frittate: to powiedzenie w jezyku wloskim oznacza narobic klopotow, cos poplatac czy popsuc; “rivoltare una frittata” - przewrocic na druga strone: oznacza odwracanie kota ogonem, czyli przedstawic jakas sprawę w sposób fałszywy, odwracac uwage od prawdziwego problemu.
Wloska potrawa frittata robiona jest z lekko rozmaconych i absolutnie nie roztrzepanych, jajek. W jednym z wloskich programow telewizyjnych, obecny tam dziennikarz i pasjonat kuchni Beppe Bigazzi bardzo rozzloscil sie na jedna z konkurentek ktora przygotowujac frittate roztrzepywala energicznie jajka. Bigazzi pouczyl ja, ze do zmacenia jajek do frittaty wystarcza tylko 3 ruchy widelcem. Tym, miedzy innymi, rozni sie frittata od omletu. Masa do omletu, w odroznieniu od frittaty, musi byc puszysta i dlatego jajka nalezy dobrze ubic, dodajac do nich odrobine mleka czy gazowanej wody.
Frittate, w odroznieniu od omletu, smazy sie z obu stron, przewracajac ja delikatnie za pomoca lopatki lub talerza.
Frittate mozemy wzbogacic o rozne skladniki: ser, szynke, boczek, warzywa, przyprawy. Skladniki te, niektore wczesniej podgotowane, zawsze mieszamy z jajeczna masa i wszystko razem smazymy lub pieczemy w piekarniku. W przypadku olmetu, dodatki te sa nadzieniem i sa ukladane na gotowym omlecie ktory jest skladany na pol.
Frittate z reguly robi sie dla kilku osob, liczac 2 jajka na osobe. Po usmazeniu duzej frittaty serwuje sie ja na wspolnym talerzu pokrojona, jak pizze, na trojkaty. W przypadku frittaty pieczonej w piekarniku, serwuje sie ja pokrojona w duze kostki. Jezeli robimy tylko jedna porcje frittaty na malej patelni, wowczas dla wygody mozemy ja zaserwowac jak omlet czyli zlozona na pol.
Frittata jest daniem ktore mozna serwowac jako zimna i pokrojona na male kostki przekaske, jako drugie danie, jako dodatek do pierwszego (rosol z "flaczkami" z frittaty) lub jako nadzienie do kanapek.
Frittata przepis podstawowy na 4 osoby
8 jajek
50 g parmigiano
50 g pecorino
pieprz i sol do smaku
pliwa z oliwek
patelnia o srednicy 30 cm
Rozklocamy jajka, dodajemy tarte sery, sol i pierz. Smazymy pod przykryciem na wolnym ogniu przez okolo 8 minut potrzasajac od czasu do czasu patelnia. Odwracamy frittate na druga strone i dosmazamy, tym razem bez przykrycia przez kilka minut. Wykladamy na talerz, kroimy w trojkaty i serwujemy.
Frittata pieczona (na 4 osoby)
8 jajek
100 g parmigiano
Sol i pieprz do smaku
Szczypiorek i tymianek
Blacha, porcelanowe lub szklane naczynie 26 na 19 lub podobne wysmarowane oliwa i wysypane tarta bulka
Rozklocamy jakja, dodajemy odrobine suchego tymianku, posiekany szczypiorek, solimy i pieprzymy do smaku. Pieczemy w 170 stopni przez 25 minut.
Frittata z ziemniakami (na 6 osob)
6 jajek
500 g ziemniakow
100 g sera parmigiano
sol i pieprz do smaku.
posiekana pietruszka
Ziemniaki obieramy i kroimy na plastry o grubosci 1 cm. Obgotuwujemy w wodzie przez 4-5 minut i odcedzamy. Jak odrobine ostygna, dodajemy do rozkloconych jajek, solimy, pieprzymy i dodajemy pietruszke. Smazymy pod przykrywka przez 15 minut a nastepnie przewracamy za pomoca talerza i dopiekamy (bez przykrywki) przez 5 minut.
Taka sama procedura z cukiniami, cebula, szynka i serami.
frittata di maccheroni - frittata z makaronu
Jest to danie rodem z Neapolu i do jego przygotowania wykorzystuje sie resztki pozostalych z obiadu czy kolacji makaronowych dan. Chodzi tu o resztki czyli makaron do tego dania moze byc jakikolwiek: dlugi, krotki, przyprawionego sosem lub bez, czyli “in bianco”. Skladniki ktore Wlosi dodaja do makaronowej frittaty to boczek, szynka, kawalki serow lub to co znajda w lodowce.
Purysci twierdza ze prawdziwa “frittata di maccheroni”, i bron Boze nie nazywajmy jej “frittata di pasta” robiona jest wylacznie z makaronu spaghetti albo vermicelli (cienkie spaghetti) i tradycyjny przepis przewiduje tylko dodatek jajek i tartego sera. Taki wlasnie przepis wam przedstawie ale pamietajcie ze danie to mozna przyrzadzic wykorzystujac skladniki ktore mamy w danym momencie pod reka.
Skladniki na 6 osob
350 g spaghetti
5 jajek
50 g sera parmigiano
50 g sera pecorino
20 g masla
100 g mleka
sol pieprz oliwa z oliwek
Ugotowac i odcedzic spaghetti. Do jeszcze cieplego makaronu dodac maslo i wymieszac.
Jajka rozklocic z mlekiem i tartymi serami, doprawic sola i pieprzem.
Spaghetti zmieszac z masa jajeczna i wylozyc na goraca i naoliwiona patelnie. Smazyc z jednej a pozniej z drugiej strony dopoki nie utworzy sie chrupiaca skorka (okolo 5 minut na strone). Podawac cielpa lub zimna. Moze stanowic przekaske do bufetu i wowczas podajemy ja pokrojona w male kostki. Stanowi ulubiony i sycacy suchy prowiant chetnie zabierany przez Neapolitanczykow do pracy lub na wycieczki.
frittata con la cipolla - frittata z cebula
Nieodlaczny element wloskich obiadow podczas rodzinnych wypadow poza miasto. Film "La famiglia Passaguai" z 1951 r - rzymska rodzina spedza upalny dzien w Fiumicino, nad morzem nieopodal Rzymu; zbuntowana nastolatka odmawia jedzenia frittaty z cebula twierdzac ze brzydko pachnie. W roli pani domu mit owczesnych lat- Ave Ninchi.
rafanata - frittata z chrzanem
Absolutnie do wyprobowania polaczenie tartego chrzanu z roztrzepanymi jajami. To danie rodem z Bazylikaty jest przyrzadzane w formie wysokiej zapiekanki lub na patelni w formie grubszej frittaty.